سینمای هندوستان با نام مستعار بالیوود همیشه آثار پرمخاطب و پرشوری را تولید کرده است و بسیاری از آن‌ها نه فقط در هند بلکه در تمام دنیا به یک اثر پرآوازه تبدیل شده‌اند. از شهرت ستاره‌های قدیم چون آمیتا باچان و دیلیپ کومار بگیر تا شاهرخ خان، سلمان خان و عامر خان که هنوز هم از برترین‌های بالیوود هستند. امروزه هم که گوی و میدان در دست جوانانی چون رنویر سینگ، رنبیر کاپور و یا آلیا بهات افتاده و به مرور زمان این اسامی هم به تجربه خود افزوده و به لیست برترین‌ها راه پیدا می‌کنند. اما بحث ما در این مقاله این نیست. قصد داریم چند فیلم بالیوودی را نام ببریم که هرکدام طوفان عظیمی در هندوستان و حتی دنیا به پا کرده‌اند. به راستی کدامیک از این آثار انقلاب واقعی بالیوود نام میگیرد؟ با ما همراه باشید و حتماً نظر خود را درباره این مطلب بیان کنید.
داره یه اتفاقایی میفته
نام اصلی: Kuch Kuch Hota Hai
سال انتشار: 1998
کارگردان: کاران جوهر
بازیگران: شاهرخ خان ، کاجول ، رانی موکرجی ، سلمان خان
این فیلم شروع عاشقانه‌های جدید سینمای هند بود. نفوذ فیلم‌های آمریکایی و فرهنگ هالیوودی به سینمای هند راه پیدا کرد و به نوعی آغازکننده جنبش عاشقانه‌های دانشگاهی و موزیکال هند بود که البته ترکیبی موفق از فرهنگ غربی هالیوود و سنت‌های هنری بالیوود بود. مردم هند تماشای چنین آثاری را دوست داشتند و محبوبیت این فیلم که بعنوان اولین کارگردانی کاران جوهر شناخته میشود فراتر از حد تصور رفت. کاران جوهر در اولین کار خود فرمول جذب مخاطب را پیدا کرد و با شاهرخ خان و کاجول که در اوج شهرت قرار داشتند عاشقانه نوینی ساخت. این فیلم یکی از معروف‌ترین فیلم‌های هندی است که هنوز هم در بین آثار جریان‌ساز و مشهور این کشور جای میگیرد.
پسر خیابانی
نام اصلی: Gully Boy
سال انتشار: 2019
کارگردان: زویا اختر
بازیگران: رنویر سینگ ، آلیا بهات ، سیدانت چاتورودی ، کلکی کوچلین
یک کارگردان زن که قبل از پسر خیابانی هم فیلم‌های خوبی ساخته بود با یک داستان بسیار جدید و دیده‌نشده (در هند) غوغا کرد. پسر خیابانی داستان یک رپر فقیر بود که رویاهای بزرگی در سر دارد. Gully Boy را میتوان یک نقطه قوت برای بالیوود در نظر گرفت. 2019 این فیلم ساخته شد و جهان بیشتر با سینمای هند آشنا شد درحالیکه سبک این فیلم با تم همیشگی سینمای هند متفاوت بود. بعد از این فیلم کمپانی‌ها و فیلمسازان به سبک‌های جدید و بدون محدودیت روی آوردند. پسر خیابانی را میتوان یکی از قدرتمندترین فیلم‌های موج نوی سینمای هند دانست. با این فیلم تغییرات زیادی در فیلمسازی هند ایجاد شد و محدودیت‌های بسیاری برای همیشه حذف شد!
3 احمق ؛ انقلاب کمدی در سینمای هند
نام اصلی: 3 Idiots
سال انتشار: 2009
کارگردان: راجکومار هیرانی
بازیگران: عامر خان ، کارینا کاپور ، شارمان جوشی ، آر. مدهاوان
قطعاً همه شما با 3 احمق آشنا هستید. کمدی راجکومار هیرانی نه فقط در هند بلکه در کل جهان برای مخاطبین شگفت‌انگیز بود. دغدغه بزرگ و بامعنایی که محدود به یک جامعه نمیشود و میتواند کل جوامع دنیا را تحت‌تأثیر قرار دهد. کار سختی است ساخت یک کمدی موفق که بتواند چنین پیامی را منتقل کند. فیلم مخاطب را تا حد زیادی می‌خنداند اما لابه‌لای این خنده‌ها به مخاطب درس میدهد. انگیزه می‌بخشد و معنای زندگی را برای دانشجویان تغییر میدهد. کجا میتوانید چنین فیلمی پیدا کنید که در قالب کمدی ساخته شده باشد؟ 3 احمق را هم میتوان یک انقلاب در بالیوود توصیف کرد و هزاران خط در راستای تحسین آن نوشت.
پی کی ؛ انقلاب جنجالی بالیوود
نام اصلی: PK
سال انتشار: 2014
کارگردان: راجکومار هیرانی
بازیگران: عامر خان ، انوشکا شرما ، سوشانت سینگ ، سانجی دات
راجکومار هیرانی بعد از کولاک با 3 احمق به سراغ یک کمدی جنجالی و فراموش‌نشدنی رفت. فیلم پی کی که تمام جهان را تحت‌تأثیر قرار داد و یک جنبش عظیم ایجاد کرد. تظاهرات فراوان، اعتراض‌ها و جنجال‌های تمام‌نشدنی مردم و مسئولین دینی هندوستانی این قضیه را اثبات میکند که پی کی همانند کار قبلی راجکومار هیرانی در هند انقلاب به پا کرد. داستان فیلم، دغدغه فیلمساز و بازی بازیگران آنقدر کم‌نقص و حیرت‌انگیز بود که بتواند دیدگاه قشر کثیری از مردم را تغییر دهد. این موضوع هم محدود به هند نمیشود و در کل جهان چنین دغدغه‌ای قابل توجه و مهم است. راجکومار هیرانی با نبوغ بی‌نظیر خود کاری کرد کارستان! با گذشت بیش از 10 سال هنوز هم درباره این فیلم جلسات نقد و بررسی برگزار میشود و درباره پیام هم نظرات مختلفی بیان میشود. این اگر انقلاب در بالیوود نیست پس چیست؟
اسم من خان
نام اصلی: My Name is Khan
سال انتشار: 2010
کارگردان: کاران جوهر
بازیگران: شاهرخ خان ، کاجول ، جیمی شرگیل
مانند پی کی (البته 4 سال قبل از آن) مردم برای این فیلم هم به خیابان‌ها رفته و اعتراضات خود را فریاد زدند. این فیلم با تمرکز روی مسلمانان و حوادث تلخ پیرامون دشمنی‌های دینی در هند ساخته شد که پای آن به آمریکا باز شد. یعنی بی‌عدالتی و اختلاف بین آمریکا و هند به وضوح تصویرسازی شد و حواشی بی‌شماری هم به همراه داشت. سوای اینکه فیلم خبیلی خوب ساخته شده بود و شاهرخ خان با بازیگری بی‌نقص خود تمام جوایز را درو کرد، فیلم آنقدر در جهان جنجال به پا کرد که شاهرخ خان تا مدت‌ها رابطه شکرآبی با آمریکا داشت. البته پایان‌بندی و مفهوم نهایی فیلم منجربه گسترش روابط بین این دو کشور شد و همین موضوع هم مردم هند را عصبی کرد. اما انسانیت و صلح مردم با ادیان مختلف آن پیام نهایی و مهم فیلم بود که تغییرات گسترده ایجاد کرد.
داماد عاشق عروس را میبرد
نام اصلی: Dilwale Dulhania Le Jayenge
سال انتشار: 1995
کارگردان: آدیتیا چوپرا
بازیگران: شاهرخ خان ، کاجول ، آنوپام کر ، آمریش پوری
آدیتیا چوپرا اولین فیلم خود را با حمایت پدر باتجربه‌اش (یاش چوپرا ساخت) درحالیکه امیدی به این فیلم نداشت. شاهرخ خان که بازیگر اصلی آن است مخالف داستان فیلم بود و اوایل بازی در این فیلم را رد میکرد. گزینه‌های جایگزین هم موافق نبودند و بعد از گذشت چند ماه یاش چوپرای بزرگ شاهرخ خان را راضی به بازی در این فیلم کرد. حالا قطعاً شاهرخ خان خدا را شکر میکند که به این نقش بازگشت مگرنه تا ابد حسرت میخورد. بله! فیلمی که با عنوان DDLJ شناخته میشود آنقدر طوفان به پا کرد که هنوز با گذشت حدود 30 سال مردم به معبد میروند و این فیلم را تماشا می‌کنند. همان زمان سوای جوایز پرشماری که این فیلم کسب کرد، سوای نمرات و نقدهای تحسین‌برانگیز، فروش بی‌سابقه و استقبال پرشور مردم نشان از انقلاب تکرارنشدنی سینمای هند میدهد.
اگر در مستندها و ویدئوهایی که از آن زمان منتشر شده نگاه کنید متوجه این موضوع میشوید. آن زمان بلیت‌فروشی حضوری بود و یک باجه کوچک مسئول ارائه بلیت به مخاطبان بود. اما این فیلم آنقدر مورد استقبال مردم قرار گرفت که خیلی سریع هر سینما یک یا دو باجه دیگر برای ارائه بلیت به مجموعه‌اش افزود. آنقدر ازدحام جمعیت برای خرید بلیت این فیلم مشهود بود که خیابان‌ها مسدود میشد و حتی روزهای اول برخی مدارس نزدیک سینما تعطیل می‌شدند. DDLJ همه رکوردها را به شکلی تاریخی و فراموش‌نشدنی جابه‌جا کرد و اگر ملاک خود هند باشد به جرئت میتوان گفت بزرگ‌ترین انقلاب سینمایی تاریخ بالیوود همین فیلم است.
شعله ؛ بزرگ‌ترین انقلاب سینمای هند
نام اصلی: Sholay
سال انتشار: 1975
کارگردان: رامش سیپی
بازیگران: آمیتا باچان ، درمندرا ، امجد خان ، هما مالینی
رسیدیم به شعله که قدیمی‌ترین فیلم این لیست است اما هیچ شخصی را نمیتوانید پیدا کنید که شعله را ندیده باشد یا نشناسد. حتی اگر شخصی اصلاً فیلم هندی ندیده باشد و بزرگانش مثل آمیتا باچان، شاهرخ خان و … را نشناسد، میداند شعله فیلمی هندی و معروف است که تقریباً همه دنیا آن را تماشا کرده‌اند. به خود هند و باقی دنیا کاری نداریم اما در کشور خودمان مگر ایرانی‌های فراوانی نیستند که شعله را دوست دارند؟ مگر آهنگ معروفش (Yeh Dosti) را همه زمزمه نمی‌کردند؟ پس همین مسئله ثابت میکند که شعله چه انقلاب عظیمی در صنعت فیلمسازی بالیوود به پا کرده است. از زمانی‌که ویدئو در ایران ممنوع بود و همه مخفیانه فیلم می‌دیدند، تا زمان حال که نسخه‌های دانلودی و باکیفیت این فیلم در دسترس است شعله معروف‌ترین فیلم هندی بین ایرانی‌هاست. البته فکر نکنید این شهرت به خود هند و ایران ختم میشود.
گزارشات معتبری روایت میکند که شعله در سراسر دنیا پخش شده و مردم کشورهای خارجی مثل آلمان، اتریش، اسپانیا، آمریکا، فرانسه، ایتالیا و انگلستان این فیلم را تماشا کرده‌اند و از آن لذت هم برده‌اند. برخی میگویند شروع شهرت جهانی بالیوود با فیلم شعله بود و فضای صرفاً هنری سینمای هند به تجارت هم روی آورد و حالا صنعت پولساز و بزرگ و قدرتمند هند همین سینماست. سینمایی که روزبه‌روز درحال پیشرفت است و قراردهای همکاری مهمی با ابرقدرت‌های سینمای دنیا مثل نتفلیکس، دیزنی و سونی امضا میکند.
حالا شما بگویید! به نظر شما کدامیک از این اسامی به معنای واقعی کلمه در بالیوود انقلاب به پا کرده است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
همچنین بخوانید:
برترین بازیگران مرد 30 سال اخیر بالیوود
مـعـرفـی چـنـد فیلم هـنـدی جذاب و تماشایی