قبل از این مقالاتی اینگونه منتشر کردیم که تیم منتقدین دیباسین درباره برترین فیلم های تاریخ سینمای ایران و همچنین برترین سریالهای تاریخ جهان دیدگاه خاصی داشته است و رتبهبندی متفاوتی با تکیه بر نظر شخصی ارائه کرده است. در این مقاله نیز قصد داریم سه فیلم برتر تاریخ سینمای جهان از دیدگاه خودمان را بررسی کنیم و به تحلیل و بررسی کوتاه درباره هر عنوان بپردازیم. بازهم تاکید میکنیم که قطعاً سلیقهها متفاوت است و شاید بسیاری از شما دوستان با این رتبهبندی مخالفت کنید. اما بههرحال ما این مقاله را با استناد به دیدگاههای شخصی منتقدین دیباسین منتشر میکنیم. حتماً شما نیز نظرات خود را با ما در میان بگذارید و درباره این مقاله با ما و تیم نویسندگی دیباسین گفتوگو کنید.
چرا سه فیلم؟
شاید از خود بپرسید چرا ما تصمیم گرفتیم سه عنوان برتر را مثال بزنیم و به رتبهبندی بالاتر (مثلا تا رتبه دهم) این مقاله را اختصاص ندادیم! مهمترین دلیل اختلاف نظر بالا درباره دیگر رتبهها بود. همین سه فیلم را هم با وقت زیاد نتیجهگیری کرده و بارها به دیدگاه دیگر منتقدین مراجعه کردیم و نمیتوانستیم به یک نتیجه مشترک برسیم. به همین دلیل تصمیم گرفتیم فعلاً سه فیلم برتر تاریخ را از دید منتقدین دیباسین بررسی کنیم تا در فرصت بهتری رتبههای بعد را نیز مرور کنیم. امیدواریم شما نیز در این راه به ما کمک کنید تا به جمعبندی بهتری رسیده و بتوانیم دیگر عناوین برتر سینمای جهان را تحلیل کنیم.
سوم) فهرست شیندلر
عنوان اصلی: Schindler’s List
سال انتشار: 1993
کارگردان: استیون اسپیلبرگ
بازیگران: لیام نیسون، بن کینگزلی، ریف فاینز
امتیاز IMDb به فیلم: 9
راتن تومیتوز: 98 درصد
امتیاز دیباسین: 9.3
خلاصه داستان: اسکار شیندلر عضو حزب نازی اما تاجری معمولی است. با توجه به رفاقتی که با مقامات ردهبالای ارتش دارد در خفا پولی از آنها دریافت کرده و با این پول کارخانهای به راه میاندازد. به منظور جبران نیز یهودیان را بعنوان کارگران کارخانه استخدام میکند. این بهانهای میشود برای فرار افرادی که در قرنطینه سپری میکنند و به مرگ نزدیک شدهاند.
اگر فهرست شیندلر را ندیدهاید همین حالا اقدام به تماشای این فیلم کنید! شاید به راحتی باید گفت استیون اسپیلبرگ یکی از معدود هنرمندانی است که داستانی منطقی و خارقالعاده پیرامون هولوکاست ساخته است. کسی نمیتوانست چنین قصه غمانگیزی را به این شکل کارگردانی کند. فیلمنامه در اولین قدم خیلی قدرتمند و معنادار است و مسیر خود را به خوبی پیدا کرده، حالا باید این فیلمنامه در قاببندی، دکوپاژ، میزانسن و دیگر عناصر ویژه کارگردانی عالی عمل کند. اسپیلبرگ با نبوغ بالای خود کارگردانی را در راستای فیلمنامه انجام میدهد. فیلمنامه فهرست شیندلر کلاس درسی برای درک مفهوم هولوکاست است اما توضیحی نمیدهد چون مهمترین پیام فیلم همین است: هولوکاست مفهومی غمانگیز اما غیرقابل توصیف که نه میتوان انکارش کرد و نه میتوان به شکلی واضح به آن دامن زد.
« همچنین بخوانید : برترین سریالهای جهان به انتخاب دیباسین »
فهرست شیندلر با نگاهی فلسفی به این موضوع و ارتباط چنین مسئلهای به پول موشکافانه و با پیامی عمیق داستانش را روایت میکند. سیر تحول شخصیتها کاملاً منطقی است و اصول شخصیتپردازی بسیار هوشمندانه رعایت شده است. از ویژگیهای رفتاری آنتاگونیست و پروتاگونیست گرفته تا حتی نام شخصیتها ارتباطی معنادار با داستان دارند و یک نقطه قوت برای فیلم به حساب میآیند. دیگر فاکتورهایی هم که یک فیلمساز با علم خود انجامش میدهد در این فیلم تحسینبرانگیز است. قاببندی و فیلمبرداری شگفتانگیز است. شعله شمع و بارانی دخترک در آن تم سیاه و سفید باید رنگی نمایش داده میشدند تا تضاد مهمی بین تیرگی و روشنی انسانها به تصویر دربیاید و منتقلکننده یک پیام بشردوستانه باشد.
اگر جایی دیدید که فهرست شیندلر را نقد میکنند، آن را میکوبند و القاب افتضاح، مسخره یا بیمنطق را به آن نسبت میدهند مطمئن باشید اشتباه میکنند. آنها شاید فقط میخواهند دیده شوند مگرنه فهرست شیندلر اثری نیست که ایرادات بزرگی داشته باشد. این فیلم یک اثر شاهکار سینمایی است و یک پکیج کامل از ترکیب هنر، فلسفه و علم است.
دوم) 12 مرد خشمگین ؛ از برترین فیلم های تاریخ
عنوان اصلی: 12 Angry Men
سال انتشار: 1957
کارگردان: سیدنی لومت
بازیگران: هنری فوندا، لی جی. کاب، مارتین بالسام
امتیاز IMDb به فیلم: 9
راتن تومیتوز: 100 درصد
امتیاز دیباسین: 9.5
خلاصه داستان: نوجوانی به اتهام قتل پدرش در دادگاه محاکمه میشود. هیئت منصفهای 12نفره برای بررسی پرونده او تشکیل میشود و همه با توجه به مستندات دادگاه رای به مجرمبودن این پسر میدهند. غیر از یک نفر که میگوید باید بیشتر بررسی کنیم. حالا همین یک نفر با ارائه چند دلیل منطقی میخواهد دیگران را راضی کند که این پسر گناهکار نیست.
12 مرد خشمگین یک فیلم تکلوکیشن است. 12 مرد در یک اتاق جمع شدهاند. در ظاهر قضیه اینطور به نظر میرسد که با داستانی کسلکننده مواجه هستیم که در یک مکان روایت میشود اما کاملاً اشتباه است! قصه آنقدر گیراست و آنقدر جذابیت بالایی برای خلق لحظاتی جنایی دارد که این موضوع باعث میشود چشمان شما به صفحه نمایش خیره بماند. علاوه بر آن ترکیببندی، میزانسن، قاببندی، دیالوگ، شخصیتپردازی، روایت جنایی، وادارکردن مخاطب به همراهی با اعضا و هزاران نکته دیگر دلیل خارقالعادهبودن این فیلم هنرمندانه است. هرکدام از 12 شخصیت ضعفی دارند و هرکدام نیز نقطه قوتی، حالا این چالش مخاطب است که بفهمد ضعف کدام کاراکتر بر علیه این پرونده خواهدبود. این تعادل نقص و توانایی هر شخصیت بزرگترین و درعینحال موفقترین چالش نویسنده فیلم است. این هدف با تکیه بر کارگردانی حیرتانگیز سیدنی لومت به عالیترین شکل ممکن به مقصد رسیده است.
« همچنین بخوانید : 10 فیلم برتر تاریخ به انتخاب لترباکسد »
فیلمنامه 12 مرد خشمگین نیز آنقدر عمیق و پرمغز است که باید گفت حاوی یک گنج داستانی است. این پرونده جنایی نه فقط 12 عضو بلکه بینندگان را هم به چالش میکشد. مخاطب مجبور است بار این چالش سخت را به دوش بکشد و عضو سیزدهم این گروه باشد. انگار چاره دیگری ندارد و فقط همینگونه متوجه پیام فیلم و دغدغه فیلمساز میشود. کدام فیلم را میتوانید با این ابهت و چنین داستان پرتنشی مثال بزنید؟ در انتها وقتی ماجرا تمام شده شما هم بعنوان مخاطب حس متفاوتی را تجربه میکنید. این همان حس لذتبخش رهایی است. یعنی همان همراهی با قصه و تبدیل شدن به عضو سیزدهم این گروه! داستان طوری پیش میرود که مخاطب حتی یک قدم هم از فیلمنامه عقب یا جلو نیست و گامبهگام پیش میرود و این یک ویژگی محشر برای فیلمی در دهه 50 میلادی است. دیگر از یک فیلم چه میخواهیم؟
اول) پدرخوانده (قسمت اول) ؛ برترین فیلم تاریخ
عنوان اصلی: The Godfather
سال انتشار: 1972
کارگردان: فرانسیس فورد کاپولا
بازیگران: آل پاچینو، مارلون براندو، رابرت د نیرو
امتیاز IMDb به فیلم: 9.2
راتن تومیتوز: 97 درصد
امتیاز دیباسین: 9.8
خلاصه داستان: دون ویتو کورلئونه، رئیس پرقدرت مافیاست که بهخاطر کمکهایی که به مهاجران ایتالیایی در نیویورک میکند به پدرخوانده شهرت دارد. اما پس از یک مرگ ناگهانی حالا کرسی ریاست به پسر کوچک خانواده یعنی مایکل میرسد درحالیکه او علاقهای به این کسب و کار خانوادگی نداشته و نمیخواسته جایی در مافیا داشته باشد. حالا مایکل برای اینکه خود را اثبات کند باید خود را تغییر دهد و تبدیل به پدرخوانده جدید شهر شود.
نمیتوان به پدرخوانده ایرادی وارد کرد و همین هم دلیلی برای صدرنشینی آن در لیست برترین فیلم های تاریخ میباشد. اقتباس محشر و بینقصی که سالهاست پادشاه سینمای دنیا لقب گرفته است. پدرخوانده همان فیلمی است که باید همه تماشایش کنند، همان فیلمی که برای یادگیری علم سینما به هنرجویان اکیداً توصیه میشود. در همه جای جهان، پدرخوانده یک فیلم مرجع، مهم و تاثیرگذار در تاریخ سینماست. (راستش را بخواهید برای اختصاصدادن رتبه اول به پدرخوانده خیلی بحث نکردیم و همه موافق بودیم!) شاهکار سینمایی-هنری کاپولا یک فیلم بینقص محسوب میشود. همه چیز در این فیلم به حسابشدهترین شکل ممکن طراحی شده است. از ابتدا یعنی فیلمنامه بینقصی که از روی رمان پدرخوانده (نوشته ماریو پوزو) نوشته شده، تا کارگردانی و دکوپاژ و میزانسن و شخصیتپردازی کاملاً حرفهای! در رتبههای بعدی اگر هزار خط از بازیگری خارقالعاده آل پاچینو، مارلون براندو و دیگران بگوییم کم گفتهایم!
« همچنین بخوانید : آل پاچینو ایفای نقش در این آثار را رد کرد! »
فضای خلقشده در فیلم از همان لحظات ابتدایی خانواده را معرفی میکند، مافیا را نشان میدهد، بزرگی مردی به نام دون کورلئونه را نمایش میدهد و عقاید او را به تصویر میکشد. با اینکه او مافیاست و حتی کارهای بیرحمانهای انجام میدهد اما متوجه میشویم که او به خانوادهاش بیشترین اهمیت ممکن را میدهد و حتی قصد تفرقه و جنگ بین دیگر رؤسای مافیایی شهر ندارد. این پارادوکس منطقی در همان شخصیتپردازی قرار میگیرد. در کاملترین حالت ممکن شخصیتها فرم گرفتهاند. در همان دقایق ابتدایی میخ پدرخوانده محکم کوبیده میشود و مخاطب برای سه ساعت باقیمانده انتظار میکشد. چیزی که شاید ندیده باشیم در پدرخوانده وجود دارد. مخاطب از همان ابتدا منتظر ماجراهای شگفتانگیز و خالص جنایی میماند و به صفحه نمایش خیره میشود.
رتبه اول فهرست برترین فیلم های تاریخ قطعاً متعلق به پدرخوانده است! فکر نکنید با فیلمی در ژانر جنایی و اجتماعی طرف هستند که یک داستان را روایت میکند و تمام! این فیلم خود فلسفه است. غروب پدری قدرتمند و طلوع پسری درحال تغییر! این اولین معناست که در جزئیات به آن پرداخته میشود و به شکلی نمادین جلوه میکند. این پدر و پسر نماد بزرگی از گذشته و آینده جامعه هستند. سکانس آغازین دستبوسی ویتو و لحظه پایانی دستبوسی مایکل را نمایش میدهد. این یعنی چرخهای از زندگی و وقایع تکراری! یعنی تاریخ و مفهوم زندگی. پدرخوانده داستانی جنایی را در فضای مفهومی زندگی شناور میکند و به شکلی عمیق دغدغهای انسانی را نشان میدهد. اگر میخواهید بهتر این موضوع را بفهمید پیشنهاد میکنیم پدرخوانده را حداقل 3 بار تماشا کنید. مثل مرور یک درس – یا بهتر بگوییم: مرور مهمترین درس زندگی!
نظرات خود را بیان کنید…!
امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شود. نظر شما چیست؟ شما با این رتبهبندی موافقید؟ رتبهبندی شما برای فهرست برترین فیلم های تاریخ چگونه است؟ به نظر شما جای فیلم رستگاری در شائوشنگ که در IMDb صدرنشین برترین فیلم های تاریخ است خالیست یا شما هم مثل ما گمان میکنید جای آن فیلم در لیست سه فیلم برتر دنیا نیست؟ حتماً نظرات خود را با ما در میان بگذارید و درباره این سه فیلم گفتوگو کنید. فهرست شیندلر فیلم بهتری بود یا 12 مرد خشمگین و یا پدرخوانده؟ این موضوع مهم این مقاله است که شاید اختلاف نظر فراوانی هم سر آن ایجاد شود. پس بیایید گفتوگو کنیم و نظر یکدیگر را بدانیم.