بازهم با دیدگاهی شخصی و اختصاصی در خدمت شما هستیم. در این مقاله قصد داریم برترین انیمیشن های سینمایی جهان را از دید منتقدین دیباسین معرفی کرده و نیم‌نگاهی به آن‌ها داشته باشیم. قبلاً درباره سه فیلم برتر تاریخ نظری شخصی ارائه کردیم، درباره برترین سریال‌های تاریخ صحبت کردیم و حتی درباره بهترین فیلم‌های سینمایی ایرانی نیز با نقدی شخصی مقاله‌ای ارائه کردیم. حالا تصمیم گرفتیم به معرفی برترین انیمیشن های سینمایی دنیا پرداخته و بعد از آن نظر شما را جویا شویم. قطعاً انیمیشن‌های پرشماری در دنیا وجود دارد که ارزش تماشا دارند و آنقدر حرفه‌ای ساخته و پرداخته شده‌اند که با عناوین بزرگ دنیا رقابت کنند، اما ما با جمع‌بندی مناسب 15 مورد از این انیمیشن‌ها را گلچین کرده و در حد چند خط تحلیل می‌کنیم. با ما همراه باشید!

دقت کنید که انیمه‌ها و انیمیشن‌های مانگا در این لیست حضور ندارند!

پانزدهم) سفیدبرفی و هفت کوتوله

سفید برفی از برترین انیمیشن های تاریخ

نام اصلی: Snow White and the Seven Dwarfs

سال انتشار: 1937

سازندگان: دیوید هند ، ویلیام کوترل ، ویلفرد جکسون

تولیدکننده: والت دیزنی

توزیع‌کننده: آرکی‌او

مگر میشود انیمیشن نمادین و فراموش‌نشدنی سفیدبرفی و هفت کوتوله در این لیست نباشد؟ این فیلم قدیمی قطعاً از برترین انیمیشن‌های سینمایی دنیاست و با شخصیت‌پردازی بی‌نقص خود و همچنین داستان منحصربه‌فردی که هنوز هم چون یک ستاره در تاریخ والت دیزنی می‌درخشد توانست در سال 1937 فیلم حیرت‌انگیز و پرجنب‌وجوشی را به مخاطب ارائه دهد. منتقدین میگویند این انیمیشن توانست چند قدم به جلوتر حرکت کند و معیارهای پویانمایی را برای سال‌های سال تعیین کرد. شاید اگر بگوییم سفیدبرفی و هفت کوتوله نقطه عطف انیمیشن‌سازی دنیاست اشتباه نگفته‌ایم. موسیقی به‌یادماندنی فیلم را هم نمیتوان ذکر نکرد. بطورکلی این انیمیشن یک پکیج کامل از هنر پویانمایی است و موفق شده نظر منتقدین متاکریتیک را جلب کند و امتیاز 96 درصد را به خود اختصاص دهد. در IMDb این انیمیشن نمره 7.6 را داراست و راتن تومیتوز به این فیلم امتیاز 97 درصد را اعطا کرده است.

چهاردهم) دیو و دلبر ؛ از برترین انیمیشن های عاشقانه

انیمیشن دیو و دلبر

نام اصلی: Beauty and the Beast

سال انتشار: 1991

سازندگان: گری تروزدیل ، کرک ویس ، راجر آلرس

تولیدکننده: والت دیزنی

توزیع‌کننده: والت دیزنی

سیزدهم) داستان اسباب‌بازی

داستان اسباب‌بازی از برترین انیمیشن های تاریخ

نام اصلی: Toy Story

سال انتشار: 1995

سازندگان: جاس ویدون ، جان لستر

تولیدکننده: والت دیزنی + پیکسار

توزیع‌کننده: والت دیزنی

داستان اسباب‌بازی را میتوان یک نقطه عطف مهم برای پیکسار محسوب کرد. داستان خلاقانه این انیمیشن بعلاوه نکات دیگری که هم مناسب رده سنی کودک بود و هم معنایی مهم برای بزرگ‌ترها روایت میکرد باعث شد تا این فرانچایز تبدیل به یک انیمیشن بسیار محبوب و فراموش‌نشدنی شود. قسمت اول این فیلم مهر تاییدی بر شخصیت‌پردازی حرفه‌ای و خلاقانه‌ای بود که نشان داد در انیمیشن‌ها نکته‌ای حائز اهمیت و یک دغدغه برای صنعت انیمیشن‌سازی است. از وودی و حسادت او بگیر تا باز لایتیر و توهم قدرتی که از ابتدا اشتباه است. به همین خاطر هم میگوییم معنایی عمیق و مهم برای نسل بزرگسال در این فیلم نهفته بود و این موضوع باعث کاهش جذابیت روایی آن برای کودکان نبود. رسانه IMDb نمره 8.3 از 10 را به این فیلم اختصاص داده و راتن تومیتوز هم نمره کامل (100 درصد) را برای این انیمیشن لحاظ کرده است.

دوازدهم) کورالین ؛ از برترین انیمیشن های جهان

انیمیشن Coraline

نام اصلی: Coraline

سال انتشار: 2009

سازندگان: هنری سیلیک ، کلر جنینگز

تولیدکننده: لایکا

توزیع‌کننده: یونیورسال

کورالین به نوعی متفاوت‌ترین انیمیشن این لیست است. یک داستان فانتزی و ترسناک که اقتباسی از یک رمان (نوشته نیل گیمن) بود. داستان فانتزی و پیچیده این انیمیشن شاید در آن دوران برای خردسالان مفهومی نداشت اما نوع روایت داستان و شخصیت‌های حرفه‌ای، کودکان را هم علاقمند به تماشا کرد. جهان عجیب و خشن این انیمیشن نیازمند درک بالایی است و نشانه‌های معنادارش، مخاطب را از دنیای حقیقی می‌ترساند. با همه این تفاسیر باید قبول کنیم که کورالین یک انیمیشن متفاوت و جذاب است و از دیدگاه دیباسین دوازدهمین انیمیشن برتر دنیاست. کورالین در IMDb نمره 7.7 را دارد، از راتن تومیتوز 90 درصد نظر مثبت جلب کرده و منتقدین متاکریتیک هم 80 درصد امتیاز مثبت به آن اعطا کرده‌اند.

یازدهم) شرک ؛ از برترین انیمیشن های تاریخ

شرک ؛ از برترین انیمیشن های تاریخ جهان

نام اصلی: Shrek

سال انتشار: 2001

سازندگان: اندرو آدامسون ، ویکی جنسون

تولیدکننده: دریم‌ورکس

توزیع‌کننده: دریم‌ورکس

وقت قدرت‌نمایی دریم‌ورکس شد! 2001 دنیای انیمیشن‌سازی کولاک کرد. یکی همین شرک، دیگری کارخانه هیولاها که راجع‌به آن صحبت خواهیم‌کرد. شرک جهان تازه‌ای ساخت، دیو ترسناک و زشتی که همه از آن فراری‌اند را تبدیل به شخصیتی دوست‌داشتنی و مهربان کرد. اشاره به شخصیت‌پردازی یعنی ظاهر سفت و تلخ درمقابل قلب پاک و لطیف یک دیو زشت خودش کافیست تا بفهمیم چرا شرک تبدیل به برترین انیمیشن سال شد! حالا داستان خاص آن، شخصیت‌های بامزه (در صدر آن خره) و نقاط عطف و پایان‌بندی این انیمیشن را هم به نکات مثبت آن اضاف کنید. قطعاً شرک در این لیست حضور دارد و یک انیمیشن ماندگار است. امتیاز آن در IMDb نیز 7.9 است و راتن تومیتوز هم 88 درصد رای مثبت برای آن لحاظ کرده است.

دهم) شیر شاه

انیمیشن شیر شاه

نام اصلی: The Lion King

سال انتشار: 1994

سازندگان: راجر آلرس ، راب مینکاف

تولیدکننده: والت دیزنی

توزیع‌کننده: والت دیزنی

ریسک ساخت یک انیمیشن درباره حیوانات، آن هم درباره حیوان قدرتمندی مثل شیر در آن زمان جالب توجه است. در شیر شاه داستانی روایت میشود تا قدرت شیر را به تصویر بکشد اما خوی وحشی‌گری را از آن بگیرد و تصور مردم را تغییر دهد. این خودش یک نقطه قوت جالب است. لحظه غم‌انگیز مرگ موفاسا و واکنش سیمبا، یک تصویر جدید از انیمیشن ارائه کرد و پیامی را انتقال داد که کمتر کسی در آن زمان از یک فیلم پویانمایی انتظار داشت؛ یعنی مسئولیت‌پذیری برای یک بچه شیر پاک‌دل و کم‌تجربه! علاوه بر داستان خارق‌العاده، مفهوم عمیق و جذاب، شخصیت‌های حیرت‌انگیز، موسیقی متن شگفت‌انگیز و فراموش‌نشدنی آن را هم به خاطر بسپارید. قدرت‌نمایی هانس زیمر را در شیر شاه نمیتوان از یاد برد. شیر شاه در یک کلمه شاهکار است، والسلام! نمره 8.5 آن در IMDb و امتیاز 88درصدی منتقدین متاکریتیک نیز این قضیه را اثبات میکند.

نهم) کوکو ؛ برترین انیمیشن سال 2017

Coco از برترین انیمیشن های دنیا

نام اصلی: Coco

سال انتشار: 2017

سازندگان: آدریان مولینا ، متیو آلدریخ ، لی آنکریچ

تولیدکننده: پیکسار

توزیع‌کننده: والت دیزنی

کوکو تجربه جدید و تصویری خیره‌کننده از ماهیت غم‌انگیز و تاریک مرگ داشت. زندگی پس از مرگ در این انیمیشن شکل جدیدی به خود گرفته بود و رابطه عمیقی بین این مفهوم و داستان فیلم وجود داشت. کوکو با نمایش دنیای رنگارنگ مردگان، دغدغه ادامه‌دار آن‌ها و زندگی تلخ و شیرینی که فقط وابسته به بازماندگان است خیلی پیام جذابی را روایت میکند. درواقع نشان میدهد که مردگان به اینکه ما آن‌ها را به خاطر داشته باشیم و هرگز آن‌ها را فراموش نمی‌کنیم نیاز دارند. این موضوع درس خیلی مهمی بود که کوکو آموزش داد. حالا به این فاکتور پرمعنای فیلم، موسیقی و شخصیت‌پردازی درجه‌یک آن را هم اضاف کنید. نمره 97درصدی کوکو در راتن تومیتوز، امتیاز 8.4 در رسانه IMDb و رای مثبت 81درصدی منتقدین متاکریتیک گویای این نقد کوتاه است. کوکو واقعاً لیاقت عنوان برترین انیمیشن سال را داشت.

هشتم) وال-ئی ؛ از برترین انیمیشن های تاریخ

انیمیشن وال-ئی

نام اصلی: Wall-E

سال انتشار: 2008

سازنده: اندرو استانتون

تولیدکننده: پیکسار + والت دیزنی

توزیع‌کننده: والت دیزنی

امتیاز وال-ئی در پایگاه اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb) 8.4 است، منتقدین متاکریتیک  95درصد رای مثبت برای این انیمیشن ثبت کرده‌اند و در راتن تومیتوز نیز 95درصد نظر مثبت به وال-ئی اختصاص داده شده است.

هفتم) درون و بیرون ؛ از برترین انیمیشن های سینمایی

inside out 2015

نام اصلی: Inside Out

سال انتشار: 2015

سازندگان: پیت داکتر ، مگ لفاوه

تولیدکننده: پیکسار

توزیع‌کننده:والت دیزنی

چنین انیمیشن مفهومی و معناداری در سال 2015 به راحتی و با اختلاف در اسکار و حتی گلدن گلوب بعنوان برترین انیمیشن سال انتخاب شد. حتی بعنوان بهترین فیلمنامه اورجینال هم کاندید شد و این یعنی یک انیمیشن بی‌نقص! کدام فیلم را میتوانید مثال بزنید که به این سادگی احساسات شما نسبت به خودتان را برانگیزد؟ اوج خلاقیت سازندگان انیمیشن با سادگی هرچه تمام‌تر روایت شده و شما را به فکر فرو میبرد. پیام فیلم هم ساده و درعین‌حال عمیق است. این انیمیشن به شما میگوید که در سن بلوغ و با رشد سن خود، احساسات خود را هم پرورش داده و سعی کنید هماهنگی لازم بین انواع آن را برقرار کنید. اگر غمگین هستید ، شادی را حذف نکنید و بالعکس، غمگین‌بودن را بعنوان جزئی از زندگی بپذیرید. این انیمیشن در IMDb نمره 8.1 را داراست، در راتن تومیتوز 98 درصد و در متاکریتیک نیز 94 درصد!

ششم) روح ؛ برترین انیمیشن سال 2020

روح ؛ از برترین انیمیشن های جهان

نام اصلی: Soul

سال انتشار: 2020

سازندگان: پیت داکتر ، مایک جونز

تولیدکننده: والت دیزنی + پیکسار

توزیع‌کننده: والت دیزنی

نمیتوان حرف بیشتری درباره این انیمیشن زد. معنای عمیق و قابل تأمل این انیمیشن آنقدر ارزشمند بود که بتوان باقی فاکتورها را نادیده گرفت و به این موضوع پرداخت. در سال‌های اخیر کدام فیلم را سراغ دارید که تا این حد آدمی را به فکر فرو ببرد و دید افراد را به زندگی تغییر دهد؟ انیمیشن Soul این کار را کرد و به زیبایی هرچه تمام‌تر تصور تازه‌ای برای انسان‌ها ساخت و باور جدید و جذابی را به اذهان وارد کرد. در لحظه زندگی کنید و همه چیز را فدای رویاپردازی و دست‌یافتن به آرزوهای بزرگ خود نکنید! این پیام یک‌خطی فیلم است که به اندازه هزاران سال ارزش خود را حفظ میکند و میتواند آدم جدیدی بسازد. چه بهتر که این پیام در قالب انیمیشن روایت شده و روی کودکان هم میتواند تاثیری ویژه بگذارد. امتیاز روح در متاکریتیک 83درصد، در راتن تومیتوز 95درصد و در آی‌ام‌دی‌بی 8 است.

پنجم) کارخانه هیولاها

انیمیشن کارخانه هیولاها

نام اصلی: Monsters Inc.

سال انتشار: 2001

سازندگان: پیت داکتر ، لی آنکریج ، دیوید سیلورمن

تولیدکننده: پیکسار

توزیع‌کننده: والت دیزنی

قطع‌به‌یقین اگر بخواهیم فعالیت یک کمپانی در یک سال را تحسین کنیم کار پیکسار در 2001 را فراموش نخواهیم‌کرد. شرک و کارخانه هیولاها دو انیمیشن قوی این کمپانی بود که هردو در 2001 منتشر شدند. هردوهم متفاوت و جذاب! کارخانه هیولاها نیز همانند بسیاری از آثار قابل‌توجه پیکسار فضای جدید و متنوعی برای کودکان خلق کرد و درمقابل توانست رضایت بزرگسالان را هم جلب کند. انیمیشنی که کاملاً همگام با ریتم و منطق سینما ساخته شده بود و مناسب تمامی سنین تولید شده بود. شخصیت‌پردازی، دیالوگ‌ها، موسیقی و البته فیلمنامه حرفه‌ای از نکات مهم و تحسین‌برانگیز کارخانه هیولاهاست. منتقدین متاکریتیک 79درصد نظر مثبت راجع‌به این اثر دارند. مخاطبان IMDb نیز امتیاز 8.1 را به این انیمیشن اختصاص داده و در راتن تومیتوز نمره 96% برای کارخانه هیولاها در نظر گرفته شده است.

چهارم) راتاتویی

راتاتویی از برترین انیمیشن ها

نام اصلی: Ratatouille

سال انتشار: 2007

سازندگان: برد لوئیس ، برد برد

تولیدکننده: پیکسار + والت دیزنی

توزیع‌کننده: والت دیزنی

راتاتویی را شاید بیشتر ایرانی‌ها با نام موش سرآشپز بشناسند. انیمیشن متفاوت و دلپذیری که تمام انتظارات را برآورده کرد. داستان دغدغه‌مند این انیمیشن با خلاقیت هرچه تمام‌تر با یک موش روایت شد. اینکه استعدادهایت را دست کم نگیری و سعی کنی آن را پرورش دهی! اینکه برای رسیدن به آرزویت و موفقیت در کاری که استعدادش را داری محدودیت‌ها را فراموش کنی و تلاش کنی به آنچه که میخواهی دست پیدا کنی! چه محدودیتی بالاتر از موش بودن در دنیای پرماجرای انسان‌ها؟ شخصیت‌پردازی این انیمیشن آنقدر قوی و جذاب است که بخواهیم برای کوتاه‌ترشدن این متن باقی فاکتورها را کنار بگذاریم و فقط به این موضوع اتکا کنید تا بفهمید چرا راتاتویی چهارمین انیمیشن برتر دنیا از دید دیباسین است. حالا نمره 8.1 در آی‌ام‌دی‌بی، امتیاز مثبت 96درصد در متاکریتیک و راتن تومیتوز هم مزید بر علت خواهدبود تا شما هم این رتبه‌بندی را بپذیرید.

سوم) مرد عنکبوتی : در میان دنیای عنکبوتی ؛ برترین انیمیشن مارول

اسپایدرمن ، مرد عنکبوتی ، انیمیشن

نام اصلی: Spiderman Across the Spider-Verse

سال انتشار: 2023

سازندگان: ژواکیم دوس سانتوس ، جاستین کی. تامپسن ، فیل لرد

تولیدکننده: کلمبیا پیکچرز + مارول

توزیع‌کننده: سونی پیکچرز

اگر بگویم انیمیشن مرد عنکبوتی در 2023 برترین اثر مارول بعد از انتقام‌جویان: پایان بازی است بیراه نگفته‌ام. نه فقط انیمیشن، بلکه تمامی آثارش بعد از Endgame را باهم جمع بزنیم نمیتوانند به پای این انیمیشن بی‌رقیب برسند. گره‌های داستانی، خلاقیت بی‌نهایت در خلق قهرمان و فیلمنامه‌ای قدرتمند گوشه‌ای از صفات بارز و جذاب این انیمیشن است. این انیمیشن بی‌نظیر در متاکریتیک نمره عالی 86درصد، در راتن تومیتوز 95درصد و در آی‌ام‌دی‌بی نیز امتیاز 8.6 را کسب کرده است. امیدوارم این جمله اغراق تلقی نشود اما بنده معتقدم این انیمیشن، برترین اثر سینمایی دنیا در سال 2023 بود.

دوم) داستان اسباب‌بازی 3

انیمیشن Toy Story 3

نام اصلی: Toy Story 3

سال انتشار: 2010

سازندگان: لی آنکریج ، مایکل آرندت ، جان لستر

تولیدکننده: پیکسار

توزیع‌کننده: والت دیزنی

درباره داستان اسباب‌بازی صحبت کردیم. حالا همان ویژگی‌ها دوبرابر کرده و به قسمت سوم آن مربوط کنید. شخصیت‌ها موشکافانه‌تر با داستان همگام شده‌اند، معنای بیشتری در رفتار و کردار آن‌ها ایجاد شده است و پیام فیلم نیز مهم‌تر و البته جذاب‌تر از قسمت‌های قبلی است. شخصیت‌های جدید نیز به بهترین شکل ممکن داستان را خلق می‌کنند و مقابل شخصیت‌های اصلی قرار میگیرند. اصلاً نمیتوانم بیش از این بگویم چون شاید با سایر گفته‌هایم درباره دیگر آثار شباهت داشته باشد. فقط در همین حد بگویم که داستان اسباب‌بازی 3 خارق‌العاده است و مثل ستاره‌ای بی‌مانند می‌درخشد. برای همیشه! 8.3 در آی‌ام‌دی‌بی ، 98درصد در راتن تومیتوز و 92درصد در متاکریتیک! نمرات درخشانی است مگرنه؟

اول) بالا ؛ برترین انیمیشن دنیا

بالا برترین انیمیشن دنیا به انتخاب دیباسین

نام اصلی: Up

سال انتشار: 2009

سازندگان: پیت داکتر ، باب پیترسون

تولیدکننده: پیکسار

توزیع‌کننده: والت دیزنی

همه‌چیز این انیمیشن حساب‌شده است. از فیلمنامه درخشان و پرمغز بگوییم یا شخصیت‌پردازی درجه‌یک آن؟ یا از آغاز و خلق داستانی شگفت‌انگیز بگوییم که از همان ابتدا ما را میخکوب میکند و در روندی تند مقدمه‌چینی میکند اما این ریتم تند کاملاً منطقی است و سیر تا پیاز اتفاقات را بررسی میکند. از کودکی و گذر زمان این زوج عاشق تا پیرشدن و مرگ تلخ الی! سپس باقی ماجرا و رسیدن به رویای دیرینه دختر ابتدای قصه. همه این مقدمه‌چینی بدون دیالوگ ساخته شده و آنقدر حرفه‌ای است که گمان نمی‌کنم در هیچ فیلم و انیمیشن دیگری به این شکل آن را دیده باشم؟ پیت داکتر خیلی نابغه است. اگر انیمه‌ها را فاکتور بگیریم به جرئت میتوانیم ادعا کنیم انیمیشن بالا برترین انیمیشن تاریخ دنیاست که مثل 90درصد دیگر آثار همکاری شکوهمند دیزنی و پیکسار را به همراه داشته و یک اثر هنری بی‌تکرار را به ارمغان آورده است.

نمیتوان بالا را فراموش کرد. یکایک لخظات تلخ و شیرین آن حاوی مفاهیم عمیق زندگی است و کودکان را وادار به درک بهتر این معانی میکند. حتی لباس‌پوشیدن شخصیت‌ها، رنگ‌آمیزی بادکنک‌ها، دیالوگ‌ها و وجود عناصری چون سگ، سفینه و آبشار همه حاوی یک نماد معنادار است که مرور آن ساعت‌ها طول میکشد. با اینکه نمرات فیلم در رسانه‌ها بالاست اما معتقدم با وجود نمره 8.3 در IMDb ، امتیاز مثبت 88درصد نزد منتقدین متاکریتیک و رای موافق 98درصدی راتن تومیتوز، به این فیلم بی‌نقص کم‌لطفی شده است. لیاقت Up بسیار بالاتر از این‌هاست