آن شرلی شخصیت کلاسیک نویسنده بزرگ کانادایی لوسی ماد مونتگمری است. این نویسنده یک مجموعه کتاب 8 جلدی را نوشت و در 1908 اولین جلد آن را با عنوان آن در گرین گیبلز منتشر کرد. این رمان بسیار پرطرفدار شد طوریکه بارها در دنیای انیمیشن و سینما ورود کرد و نسخه‌های زیادی از آن ساخته شد. اما دو نسخه پرطرفدار در ایران که یکی انیمه است و یکی سریالی محصول نتفلیکس چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند. آیا کتابش از فیلم و سریال بهتر است؟
در جواب باید گفت؛ بله!
در اینکه مجموعه کتاب آن شرلی بهتر از هر نسخه‌ای در سینما و تلویزیون است شکی نیست، مثل بسیاری از آثار دیگر، حتی اگر نسخه تصویری یک شاهکار باشد بازهم باید قبول کرد که کتاب کامل‌تر و مفیدتر روایت میشود. هری پاتر، بینوایان، بر باد رفته و آثار فراوان دیگری که اول کتاب بودند و بعد به فیلم یا سریال تبدیل شدند. آن شرلی هم نسخه انیمه و سینمایی آن خیلی جذاب بود اما به کتاب نمی‌رسیدند و باید به جرئت گفت بخش کثیری از کتاب را شامل نمی‌شدند.
انیمه آن شرلی ؛
انیمه این شخصیت تحت عنوان آن شرلی در گرین گیبلز (که در ایران با نام آن شرلی با موهای قرمز شناخته میشود) در سال 1979 پخش شد. داستان همان داستان کتاب بود اما کودکانه‌تر و البته بسیار خلاصه! در آن زمان انیمه و انیمیشن بیشتر کاربرد کودکانه داشت و از آنجایی‌که داستان آن شرلی در ژانر انیمه ساخته شد، روایت‌های کودکانه‌تری به این سریال 50 قسمتی اختصاص داده شد. اما این دلیل نشد که بزرگسالان این انیمه را تماشا نکنند. چه در ژاپن (تولیدکننده سریال) و چه در سایر کشورها مثل ایران این سریال یک داستان بسیار جذاب و پرطرفدار بود.
همانطورکه گفتیم کتاب این داستان 8 جلد است و اگر کتاب را خوانده باشید و بعد از آن انیمه را تماشا کنید متوجه میشوید که شاید حدود 15 درصد از کل کتاب در این انیمه به تصویر کشیده شده است. چرا؟
داستان آن شرلی کودکانه نیست و مسائل دیگری دارد، مرگ، سوگواری، تحقیر، عشق و مسائل دیگری که بیشتر برای ژانر بزرگسال قابل‌درک است در آن شرلی پیداست. انیمه‌ای که ساخته شد هدف اصلی‌اش اجرای مسائل کودکانه بود. یعنی از ابتدا قصد و نیت سازندگان همین بود که انیمه آن شرلی بخش‌هایی از کتاب را نشان دهد که بیشتر خردسالان با آن ارتباط برقرار کنند. حالا فرض کنیم اصلاً کتابی وجود نداشت و از ابتدا آن شرلی در انیمه پیدا شد، چه ویژگی‌هایی داشت؟ خوب بود یا بد؟
داستان محدود آن شرلی ؛
علاوه بر کودکانه‌کردن ماجراها که به آن اشاره کردیم، داستان بطورکلی محدود بود. محدود به خود آن شرلی و اتفاقاتی که به خودش مربوط است. اگر شخصیت‌های دیگر مثل متیو، ماریلا، ریچل، دایانا و … در ماجرا دخیل بودند، آن داستان به آن شرلی ربط پیدا میکرد و داستان جلو میرفت.
مثلاً ماجراهای عمه ژوزفین در دعوت آن شرلی را به خاطر دارید؟ هرچه بود وابسته به خود آن شرلی بود. یا ماجراهای درون مدرسه و بدخلقی‌های معلم اول یا مهربانی‌های معلم جایگزین همه‌اش مربوط به خود آن شرلی بود و هر اتفاقی که رخ میداد به شخصیت اصلی منتهی میشد. انتظار دیگری هم نیست چون به‌هرحال مخاطب هدف رده سنی خردسال بود.
در مجموع می‌توان انیمه آن شرلی را یک اقتباس نسبتاً خوب از کتاب ال. ام. مونتگمری دانست اما باید قبول کرد که با وجود جذابیت‌های داستان و … آنطور که باید و شاید به داستان اصلی نپرداخت. البته که باید به سازندگان حق داد. داستان آن شرلی به‌شدت اجتماعی، دغدغه‌آفرین و هنجارشکن است که برای کودکان خیلی مناسب نیست و شاید سازنده از همان ابتدا همین قصد را داشته تا ماجراها را کودکانه‌تر روایت کند.
سریال «آنه با یک ئی» چطور بود؟
سریال نتفلیکس تحت عنوان «آنه با یک ئی» اما متفاوت بود. نه تنها صرفاً ماجراهای کودکانه در آن وجود نداشت بلکه حتی لحظات پرشماری، داستانی با روایت بزرگسالانه در اپیزودهای سریال مشاهده میشد که کودکان درک آن‌چنانی از آن ندارند. البته ما بعنوان بیننده همیشه آن شرلی را کودکانه می‌دیدیم چراکه همان انیمه در ذهن ما نقش بسته مگرنه داستان اصلی مونتگمری بسیار اجتماعی است و مناسب رده سنی بزرگسال!
بعنوان مثال در قسمت دوم از فصل اول ما رفتن آنه را دیدیم، فعالیت‌ها و چیزهایی که از او به معنای واقعی یک یتیمِ فقیر می‌ساخت را دیدیم و این مفهوم اجتماعی سریال را به وضوح نشان میداد. یک غم پنهان در عمق شخصیت به نمایش داده میشد. اینکه مدام دوستان آنه از او می‌پرسند «خانواده کاتبرت تو را نگه می‌دارند؟» و او قلبش می‌شکند نشان‌دهنده برچسب یتیم‌بودن اوست که تا آخر عمر با آن زندگی میکند. یا لحظات ابتدایی که اهالی دهکده از وجود آنه متعجب هستند و به او اهمیتی نمی‌دهند، همه و همه مسائلی اجتماعی و غم‌انگیز است که یک دغدغه مهم را به نمایش می‌گذارد.
جایگاه ویژه برای عشق؛
در سریال «آنه با یک ئی» آن شرلی درگیر ماجراهای عاشقانه هم میشد که یکی از محتواهای اصلی و پیام‌های مهم مجموعه کتاب هم بود. آنه عاشق گیلبرتی شد که اوایل از او کناره می‌گرفت اما با گذشت زمان به او دل بست و درمقابل گیلبرت هم عشق به آنه را تجربه کرده بود اما مردد بود و در این بین دختر دیگری را دیده و پسندیده بود. این‌ها همه محتوای عاشقانه سریال را پررنگ جلوه میداد. یا نه فقط آنه، بلکه عشق دیانا و جری هم از ماجراهای جذاب و دلنشین این مجموعه بود که به مفاهیم دیگری هم ختم میشد. مثلاً دیانا بواسطه همین دلبستگی از محدودیت‌های خانواده‌اش فرار میکرد و حس میکرد با خانواده خود در تنگنا قرار دارد. این موضوع هم یکی از دغدغه‌های معناداری بود که اهمیت آن به مرور زمان بیشتر شد.
همچنین بخوانید : لحظات نمادین سینما که دوست داریم حداقل یک بار تجربه کنیم!
خانواده، دوستان، محدودیت؛
دیانا حس میکند که بخاطر سخت‌گیری‌های پدر و مادرش محدود شده و به سراغ علاقه یا استعدادی که دوست دارد نمیرود. به همین سبب دایره رفاقت کمتری دارد و درمجموع مدام خودش را در حبس می‌بیند. اما رفته‌رفته از این اخلاق کناره میگیرد و به محدودیت‌های خانواده‌اش اهمیتی نمی‌دهد. هرچند خیلی هم نمیتواند فرار کند. این موضوع پیرامون دیانا چندین جنبه سریال را آشکار میکرد. اول اینکه پیام‌های دغدغه‌مند سریال به وضوح به مخاطب فهمانده میشد. نکته دوم هم اهمیت به دیگر کاراکترهاست که علم فیلمسازی را به مراتب بهتر تصویرسازی میکرد.
ختم کلام؛
چرا فقط باید سریال را با انیمه آن مقایسه کنیم؟ عناوین دیگری از این داستان به تصویر درآمده است. مثل چهارگانه کوین سالیوان که بسیار هم تحسین شد. یا فیلم رویای سبز در 2016 که ادامه هم داشت. اما درمجموع سریال نتفلیکس تحت عنوان «آنه با یک ئی» محتوای کامل‌تری از این قصه ارائه کرد و توانست تبدیل به اثری ماندگار شود. منتفی‌شدن ساخت فصل‌های بعدی این سریال از اتفاقاتی بود که حیرت و تعجب همه را به همراه داشت و انتقاد زیادی به نتفلیکس وارد شد. سریال مسیر خوبی را پیدا کرده بود و میتوانست ادامه به مراتب درخشان‌تری را خلق کند، اما نتفلیکس به یک‌باره آن را کنسل کرد و انتقادات تند مخاطبان پرشمار این مجموعه را به جان خرید!
همچنین بخوانید : معرفی چند سریال تاریخی جذاب به پیشنهاد دیباسین!
شما هم نظرات ارزشمند خود را با ما بیان کنید. با اینکه ما سعی داشتیم در این مقاله سریال انیمیشنی آن شرلی را با سریال نتفلیکس مقایسه کنیم اما نکته اول: باید بدانید که مقایسه کار درستی نیست و متوجه این باشید که مجموعه انیمیشنی قصد ارائه محتوایی کودکانه داشت و سریال نتفلیکس فراتر قدم گذاشت. نکته دوم: اینکه شک نکنید کتاب هشت‌جلدی آن شرلی نوشته ال. ام. مونتگمری آنقدر خارق‌العاده و تکمیل است که قابل قیاس با نسخه تصویری هم نیست، هرچقدر هم شاهکار باشد! خلاصه کل این مقاله میشود همین دو نکته! پس سعی نکنید بگویید این بهتر بود یا آن!
